#46 Diepte interview | Crypto als noodzakelijk middel in Iran🤯

Raoul Esseboom

October 24 2023

Een Verhaal van Isolatie ⛓ en een zoektocht naar Alternatieven 🎨

In Nederland genieten we doorgaans van een hoge levensstandaard. Vaak vergeten we dat deze standaarden voor veel mensen wereldwijd niet gelden. Ik wil wel benadrukken dat er ook in Nederland mensen zijn die het moelijk hebben. We besteden hier in een andere blogpost meer aandacht aan.

Nu richten we ons op de impact van cryptocurrencies op de levens van mensen in landen met een waardeloze munteenheid, met “waardeloos geld”. Ja, geld dat in waarde daalt sneller dan Max Verstappen rondjes kan rijden. Hoe komt dit? Het is complex, en eigenlijk helemaal niet grappig, maar we proberen het simpel en begrijpelijk uit te leggen. Het heeft voornamelijk te maken met handel & geld, twee zaken die nauw met elkaar verbonden zijn.

Handel

Landen drijven handel met elkaar, iets dat is ontstaan omdat mensen goederen wilden die ze niet hadden. De Nederlandse handelsgeest heeft hier enorm van geprofiteerd, maar soms ten koste van andere landen. Tegenwoordig draait handel vooral om het kopen van producten tegen een lage prijs en ze verkopen tegen een hogere prijs. In essentie gaat het om het voldoen aan de marktvraag, en die markt bestaat uit mensen die producten of diensten willen afnemen, lokaal of internationaal.

Voor internationale handel is het wel zaak dat je onderdeel bent van het internationale betaal verkeer. In een vorige blogpost beschreven wij de complexiteit van deze systemen al. In dit diepte interview gingen wij het gesprek aan met een burger die zijn eigen ervaringen deelt als het gaat om isolatie en de zoektoch naar alternatieven.

Interview – Mogelijk gemaakt door Bitvavo

Kun je jezelf kort voorstellen en vertellen hoe je voor het eerst in contact kwam met cryptocurrency?

Ik ben Sepehr, 25 jaar oud, en werkzaam als software engineer bij Bitvavo. Oorspronkelijk kom ik uit Iran, maar sinds 2022 woon ik in Amsterdam.

In Iran hebben we, om het zo te zeggen, te maken met “unieke uitdagingen”. Zo zijn VISA, MasterCard en PayPal voor ons niet beschikbaar. Als je geen toegang hebt tot bijvoorbeeld een creditcard voor internationale betalingen, moet je op zoek gaan naar een alternatief.

Cryptotakkies Iran interview
Cryptotakkies met Sepehr & Raoul

Dankzij deze situatie kwam ik voor het eerst in aanraking met cryptocurrencies via een online winkel voor game CD-keys. Daarnaast is het duidelijk dat de wereld steeds digitaler wordt. Mensen moeten zich hierop voorbereiden door zich aan te passen aan de ontwikkelingen die plaatsvinden. Als software engineer heb ik hiermee ook uitdagingen ervaren. In Iran ligt het gemiddelde salaris rond de €200,– en voor een senior software ontwikkelaar rond de €600,- waardoor producten zoals een iPhone📱 of een laptop al snel als luxe worden gezien.

Ik herinner me nog goed dat ik als elfjarige een iPad wilde hebben, maar vanwege de hoge dollarkoers was het toen niet mogelijk om er een aan te schaffen.

Door de afwezigheid van VISA, MasterCard en PayPal in Iran en de behoefte aan internationale betalingsmethoden, kwam ik in aanraking met cryptocurrencies. Vanwege het gebrek aan creditcards voor internationale transacties zochten velen van ons naar alternatieven. Het was niet alleen voor games; onze lokale economie en techsector pasten zich ook aan. Vanwege de instabiliteit van de Iraanse munt begonnen techbedrijven hun werknemers in bitcoin uit te betalen.

Ongeveer vijf jaar geleden kocht ik met cryptocurrencies een Windows-licentiesleutel via een website genaamd ‘webmoney’. Deze sleutel verkocht ik vervolgens door. Hoewel dit in sommige landen als illegaal wordt beschouwd, was het volgens Iraanse maatstaven geaccepteerd. Deze ervaring gaf me het idee om dit proces te automatiseren. Dit was voor mij het echte begin in de cryptosector.

Wat waren je eerste indrukken van cryptocurrency en hoe zijn ze in de loop van de tijd geëvolueerd?

Toen ik net startte in de tech-industrie lag mijn passie voornamelijk bij de technische details van zaken. Toen ik voor het eerst in aanraking kwam met cryptocurrency, zag ik direct het potentieel ervan. Echter had ik nooit kunnen inschatten hoe populair het in de toekomst zou worden. Het hele domein leek onontgonnen; er heerste een groot tekort aan degelijke documentatie 📖 over crypto-projecten en uitgebreide tutorials. Voor nieuwkomers zoals ik was het daardoor behoorlijk uitdagend om de eerste stappen te zetten.

Daarnaast, als afkomstig uit Iran, was het concept van cryptocurrency niet alleen nieuw voor mij, maar ook enigszins verdacht. Het gebrek aan duidelijke regelgeving, met name omtrent Initial Coin Offerings (ICO’s), maakte me sceptisch. Op het eerste gezicht leek de wereld van cryptocurrency een ingewikkeld doolhof met een snel fluctuerende waarde. Tot mijn verbazing keerden velen terug naar het comfort van traditioneel fiatgeld. Eerlijk gezegd kwam het over als enigszins zinloos, als het niet regelrecht oplichterij leek🤬🤬.

Toch heb ik altijd geloofd in het grondig verkennen van onderwerpen in plaats van slechts aan de oppervlakte te blijven. Toen ik me meer ging verdiepen in de complexe wereld van digitale valuta, door diverse exchanges te onderzoeken, verschillende wallets te doorgronden en de gemakken van trust wallet notificaties te ervaren, begon mijn perspectief te verschuiven.

Dit leidde uiteindelijk tot mijn betrokkenheid bij een bepaalde uitwisselingswebsite als mijn eerste grote project. Hier was mijn voornaamste taak het detecteren van transacties. Dit project versterkte echt mijn geloof in de kracht van cryptocurrencies. En dat is maar goed ook!

Kun je specifieke voorbeelden geven van hoe je cryptocurrency in je dagelijks leven gebruikte? 

Omdat online shoppen en het uitvoeren van online betalingen voor mij altijd al een uitdaging zijn geweest, zijn er veel voorbeelden van momenten waarbij ik gebruik moest maken van cryptocurrencies. Ik vroeg me ook vaak af: “Waarom is het zo moeilijk voor iemand zoals ik, wonend in Iran, om een eenvoudige online aankoop te doen?” Maar telkens wanneer ik mijn ervaring deel met anderen, hoor ik vaak: “Hey, zo heb ik er nooit naar gekeken. Dat wist ik helemaal niet 🧐.”

Vanwege de sancties opgelegd aan mijn land is het direct gebruiken van online winkels buiten Iran voor ons uitgesloten. Deze complexiteit heeft geleid tot het ontstaan van derde partijen die als tussenpersoon fungeren en onze aankopen vergemakkelijken. Dat klinkt misschien als een oplossing, toch? Maar dan vergeet je misschien dat deze partijen ook iedere keer een vergoeding vragen voor de uitvoering van hun diensten.

Elke keer dat ik iets wil kopen, stijgen de kosten door deze fees. En dat was echt frustrerend, maar we hebben manieren gevonden om ermee om te gaan.

Crypto, en in het bijzonder USDT op Tron (ondanks de kritiek werkt het voor ons vanwege de lage transactiekosten), is echt een zegen geworden. Het gaat niet alleen meer om het kopen van goederen; het is ook hoe ik betaald word door bedrijven in het buitenland.

Het is echt een wereld van verschil met vroeger. Voorheen voelde een online aankoop op platforms die cryptocurrency accepteerden als een ingewikkelde speurtocht 😮‍💨. Ik moest iemand kennen die op zijn beurt weer iemand anders kende, en zo ging de ketting door totdat er eindelijk iemand bereid was in crypto te handelen.

Nu zijn er wel andere opties zoals wisselplatforms, maar die zijn niet ideaal. De wisselkoersen zijn vaak onaantrekkelijk en de hele transactie kan dagen duren. En wat het nog erger maakt, is dat er voor internationale transacties ALTIJD tussenpersonen nodig zijn. En als Iraniër zijn er extra complicaties. Als een platform bijvoorbeeld merkt dat je uit Iran komt, dan is de kans ontzettend groot dat je transactie wordt geblokkeerd. Een bekend voorbeeld hiervan is Binance, dat Iraanse gebruikers en gebruikers uit andere landen heeft uitgesloten. In mijn optiek is het onrechtvaardig dat mensen worden uitgesloten op basis van hun afkomst. Je kunt niet zelf bepalen waar je wordt geboren😔.

Heeft het gebruik van cryptocurrency het voor jou gemakkelijker gemaakt om internationale transacties uit te voeren? 

Om direct antwoord te geven op je vraag: Ja, maar vooral om geld te ontvangen! Cryptocurrency bood een oplossing, al was het niet noodzakelijkerwijs de gemakkelijkste. Als er een alternatieve manier was geweest, hadden mensen die zeker gekozen, vooral omdat het verkrijgen van crypto zelf ook uitdagend kan zijn voor Iraniërs.

Twee weken geleden kwam ik er bijvoorbeeld achter dat wanneer je cryptocurrency overmaakt van een Iraanse CryptoExchange naar een internationale, er een aanzienlijk risico bestaat dat je transactie wordt gemarkeerd als frauduleus.

En in alle eerlijkheid deed dit me pijn. Het voelde oneerlijk, aangezien velen van ons het oprecht gebruiken voor legitieme doeleinden en niet voor illegale activiteiten 🫠…

Ik zal ook zeker niet ontkennen dat de cryptocurrency regelgeving in Iran enigszins soepel is, op de verkeerde manier welteverstaan. Zo’n landschap laat helaas ruimte voor sommige individuen om het systeem te misbruiken voor witwassen. Desalniettemin geloof ik dat velen van ons niet gestraft moeten worden voor de acties van enkelen.

De regelgeving is zo streng geworden dat Iraanse uitwisselingsplatforms nu van gebruikers eisen dat zij handmatig hun KYC (Know Your Customer) gegevens invoeren, een echo van methoden uit vervlogen tijden.

Daarom ontving ik tijdens mijn werk geen betalingen in crypto, maar zette de persoon voor wie ik werkte zijn cryptocurrencies om in rials om mij uit te betalen.

Sociaal en economische impact 👩🏽‍💻👨🏽‍🔧

Gebruikte je cryptocurrency ook voor andere persoonlijke of zakelijke doeleinden? Kun je wat voorbeelden geven?

Tijdens de COVID-periode, toen de meesten van ons thuis zaten, maakte de wereld echt kennis met de explosieve groei van cryptocurrencies. Plotseling leek iedereen geïnteresseerd te zijn in het verhandelen van crypto. Door deze groeiende interesse was er niet alleen een sterke vraag naar uitwisselingsplatformen, maar ook naar nieuwe projecten op dit gebied.

Interessant genoeg begon de overheid van Iran zich ook in deze ruimte te begeven. Ze zetten eigen bitcoin-miningfarms op die, zonder voor elektriciteit te betalen, in feite gratis bitcoins produceerden, haha. Dit was natuurlijk illegaal! Vervolgens verkochten ze deze bitcoins op de markt. Ook benaderde de overheid ons met zeer lucratieve voorstellen om hen te helpen bij nieuwe projecten. Die aanbiedingen klonken misschien verleidelijk, maar iedereen was zich bewust van de duistere kant ervan.

Het is algemeen bekend dat samenwerken met de overheid zijn risico’s heeft. Wanneer je hoort dat de overheid een project sponsort, denken velen er instinctief aan om weg te blijven. Bovendien kan samenwerken met de overheid in dergelijke projecten leiden tot sancties van andere landen. Dit maakte de beslissing om zulke projecten te vermijden voor mij een stuk gemakkelijker. Maar ook omdat ik wist dat ik andere opties had. Dat geldt helaas niet voor iedereen.

Dit is trouwens ook een manier waarop de overheid mensen in Iran bindt. Wanneer je eenmaal betrokken bent bij zo’n project, lijkt het alsof je er nooit meer uit kunt stappen. Als je probeert te stoppen, loopt je veiligheid en welzijn een groot risico.

Hoe zie je de toekomst van cryptocurrency in Iran, gezien de huidige politieke en economische situatie?

Ik hoor dagelijks over nieuwe sancties tegen Iran, wat veel mensen ertoe aanzet om naar crypto te kijken als alternatief. Er zijn al diverse winkels en restaurants die de overstap naar crypto hebben gemaakt. Wat ook grappig is, is dat zelfs de popcultuur dit heeft opgepikt. Onlangs keek ik naar een Iraanse film waarin de klassieke slechterik, na een grote overval te hebben gepleegd, alles omzet in crypto en zonder een spoor verdwijnt!

In eerste instantie zorgde dit voor veel weerstand binnen de Iraanse regering. Ze leken in paniek en probeerden de film te laten blokkeren voor het publiek. Maar na verloop van tijd zijn zelfs zij erachter gekomen dat het vrijwel onmogelijk is om dit soort censuur op films toe te passen.

Ik denk ook echt dat dit begin van crypto in Iran nog maar het topje van de ijsberg is. Er is zoveel onbenut potentieel. Elke dag hoor ik over nieuwe sancties die aan Iran worden opgelegd, waardoor steeds meer burgers crypto beschouwen als een levensvatbaar alternatief voor de rial. Het zijn niet alleen individuen; diverse lokale bedrijven, van kleine winkels tot drukke restaurants, zijn overgestapt op het accepteren van crypto.

Maar het gaat niet alleen om het aannemen van crypto. Het vertrouwen in de lokale valuta, de Rial, lijkt elke dag te verminderen. Dit verklaart ongetwijfeld de snelle neiging naar cryptocurrencies. Toch denk ik wel dat duidelijke regelgeving voor het creëren en beheren van nieuwe tokens heel belangrijk zal zijn om een goede balans in de economie te behouden.

Heb je nog een smerig sappig verhaal dat je met ons zou willen delen? Kom op!😂 🤣

Er was eens een project waarbij een token op Ethereum werd gelanceerd. Iemand wist voor een bedrag van $80.000, wat destijds gelijkstond aan 16 miljard Iraanse Rials, deze tokens te verkopen aan nietsvermoedende mensen, terwijl het project volledig leeg en waardeloos was. Verbazingwekkend genoeg is dit schandaal nooit in het nieuws gekomen. De verantwoordelijke persoon verdween spoorloos, en niemand weet waarheen.

Daarom heb ik vrienden en kennissen aangegeven om zichzelf te beschermen met de volgende drie regels:

1️⃣ Deel nooit je portemonnee mnemonische woorden met iemand ⛔️ ‼️ Oplichters gebruiken nog steeds deze eeuwenoude truc, en het is jammer hoeveel er nog steeds intrappen.

2️⃣ Voordat je een aankoop doet bij een online winkel, google altijd het adres om de legitimiteit ervan te controleren.

3️⃣ Investeer je in tokens? Wees extra voorzichtig. Het ontbreken van strikte wetshandhaving bij coin/token aanbiedingen in Iran betekent dat iedereen elke token kan aanbieden. Doe altijd grondig onderzoek voordat je erin duikt 💯!

Ironisch genoeg gaat het gerucht dat hij met het onrechtmatig verkregen geld een werkvisum heeft aangeschaft – een zoals jij het verwoord, smerig en sappig lokaal verhaal 😅.

Leren over bitcoin, uitgelegd in begrijpelijke taal?

Bekijk dan deze video.

Bitcoin fundamenten:

• Verzenden van digitale waarde

Oplossing voor het ‘double spend’ probleem

• Onveranderlijke opslag van transacties middels blockchain technologie

• Speculatief waardegoed in tijden van economische onzekerheid

Maar als je meer wilt weten dan kun je altijd deze video bekijken!

Bekijk video

Ook interessant